Erfgoed ontsluiten gaat in wezen over de ervaring van de bezoeker. De Amerikaan Freeman Tilden was één van de eersten die dat begreep. In 1957 bracht hij een boek uit dat intussen een heuse klassieker is geworden: Interpreting our Heritage.

Erfgoed ontsluiten Freeman Tilden

Erfgoed ontsluiten met de 6 principes van Freeman Tilden

In zijn boek geeft Freeman Tilden 6 principes voor erfgoedontsluiting, die vandaag nog altijd relevant zijn, ook voor de toerismesector.

1e principe: de bezoeker staat centraal

Erfgoedontsluiting die niet op de één of andere manier een verbinding maakt tussen wat getoond of beschreven wordt met de persoonlijkheid of de ervaring van de bezoeker is steriel.

Erfgoed ontsluiten
“De bezoeker wenst niet zozeer dat er tegen hem wordt gesproken, maar dat er met hem wordt gesproken” (Tilden, Interpeting our Heritage)

2e principe: informatie is geen erfgoedontsluiting

Informatie op zich is geen erfgoedontsluiting. Erfgoedontsluiting is verwondering gebaseerd op informatie. Maar het zijn twee totaal verschillende zaken, hoewel alle erfgoedontsluiting informatie bevat.

Stories matter
“Vertel een verhaal, eerder dan dat je een inventaris opsomt. […] We mogen niet vergeten dat mensen bij ons komen op zoek naar plezier, niet instructie”
Freeman Tilden, Interpreting our Heritage

3e principe: erfgoed ontsluiten kan je leren

Erfgoedontsluiting is een kunst, die veel verschillende disciplines omvat, of het nu gaat om wetenschappelijk, historisch of architecturaal erfgoed. Die kunst kan enigszins aangeleerd worden.

4e principe: erfgoedontsluiting moet verwonderen

Het belangrijkste doel van erfgoedontsluiting is niet instructie of kennisoverdracht, maar provocatie.

Daarmee bedoelt Tilden dat erfgoedontsluiting de bezoeker moet aanmoedigen om op ontdekking te gaan, zijn horizon te verbreden, zelf betekenis te vinden in wat hij ziet en doet. Dit principe sluit nauw aan bij wat wij vandaag ‘beleving’ noemen.

Erfgoed ontsluiten verwondering beleving
“Het doel van erfgoedontsluiting is om de bezoeker te stimuleren om zijn horizon te verbreden en om inzicht te krijgen in de grotere waarheden die achter de feiten schuilgaan”
(Freeman Tilden, Interpreting our Heritage)

5e principe: erfgoedontsluiting gaat naar de essentie

Erfgoedontsluiting moet proberen om een geheel te presenteren en niet slechts een deel.

Dat klinkt nogal vaag, maar Tilden bedoelt dat erfgoedontsluiting naar de essentie moet gaan, en dat de details minder belangrijk zijn.

Erfgoed ontsluiten de plek
“Het is beter dat de bezoeker de plek verlaat met het hele plaatje in zijn hoofd dan met een mix aan informatie die hem verwart over de essentie van de plek”
(Freeman Tilden, Interpreting our Heritage)

6e principe: kinderen verdienen hun eigen erfgoedontsluiting

Erfgoedontsluiting voor kinderen mag niet gewoon een lichtere versie vormen van de erfgoedontsluiting voor volwassenen, maar moet een fundamenteel andere aanpak presenteren. De beste erfgoedontsluiting voor kinderen volgt een apart programma.